اختلال وسواس فکری عملی (OCD)

اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD) اشکال مختلفی از احتکار تا شستن دست ها تا بررسی همیشگی اجاق گاز، دارد . این یک اختلال اضطرابی است که افراد را در افکار تکراری و تشریفات رفتاری گرفتار می کند که می تواند کاملاً ناتوان کننده باشد.طبق گفته موسسه ملی سلامت روان، حدود۲ درصد از جمعیت از OCD رنج می برند و این بیشتر از افرادی است که سایر بیماری های روانی مانند: اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی و اختلال هراس را تجربه می کنند.ممکن است وسواس در دوران کودکی شروع شود اما اغلب در دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی ظاهر میشود . دانشمندان بر این باورند که هم یک استعداد عصبی زیستی و هم عوامل محیطی به طور مشترک باعث ایجاد افکار ناخواسته و مزاحم و الگوهای رفتاری اجباری می شوند که این افکار ناخواسته را آرام می کند.

این اختلال معمولاً مزمن است ، حتی سال‌ها و  دهه‌ها ادامه می‌یابد . اگرچه شدت علائم ممکن است در طول سال‌ها کاهش یابد.هر دو رویکرد دارویی و رفتاری – به ویژه پیشگیری از مواجهه و پاسخ – ثابت کرده‌اند که درمان‌های موثری هستند که به افراد مبتلا به OCD اجازه می‌دهند زندگی شاد و رضایت بخشی داشته باشند.

علائم و نشانه ها

اولین علائم OCD وسواس فکری است ، ایده ها یا انگیزه های ناخواسته ای که بارها و بارها رخ می دهند و به منظور از بین بردن ترس هایی که اغلب ناشی از آسیب یا آلودگی هستند مانند : “من به یک بیماری کشنده مبتلا خواهم شد” یا “خانواده من آسیب خواهند دید.”

اجبارها بعد از رفتارهای تکراری مانند: شستن دست ها، چک کردن قفل و احتکار ظاهر می شوند .چنین رفتارهایی برای کاهش ترس و کاهش خطر آسیب انجام می شود.اما این اثرآن دوامی نمی آورد و افکار ناخواسته به زودی دوباره سرازیر می شوند. افرادی که از عادات وسواسی اجباری رنج می‌برند ممکن است با تیک‌های حرکتی یا حرکات تکراری  دست و پنجه نرم کنند.

مبتلایان ممکن است بی فایده بودن وسواس و اجبار خود را درک کنند، اما دانستن  این محافظتی در برابر وسواس نیست . وسواس می تواند آنقدر شدید شود که در کار و روابط مشکل ایجاد کند و حتی آنها را از ترک خانه بازدارد.

علل و عوامل خطر

وسواس احتمالا از تلاقی عوامل استعداد بیولوژیکی و عوامل محیطی از جمله تجربیات ، نگرش ها و الگوهای فکری معیوب به دست آمده در دوران کودکی است .

 این واقعیت که بسیاری از بیماران OCD به داروهای ضد افسردگی SSRI پاسخ می دهند، نشان دهنده دخالت اختلال در سیستم انتقال دهنده عصبی سروتونین است. تحقیقات در حال انجام نشان می دهد که ممکن است نقصی در سایر سیستم های پیام رسان شیمیایی در مغز وجود داشته باشد.ممکن است OCD همراه با افسردگی، اختلالات خوردن، یا اختلال کمبود توجه/بیش فعالی وجود داشته باشد، و ممکن است با اختلالاتی مانند سندرم تورت و هیپوکندری مرتبط باشد، اگرچه ماهیت همپوشانی موضوع مورد  بحث است.