اختلال اسکیزوفرنی فرم
اختلال اسکیزوفرنی‌فرم یکی از اختلالاتی است که ویزگی های روانپریشی مثل توهم و هذیان در آن غالب است. همانطور که گفتیم هذیان یعنی باور غیرمنطقی و راسخ که با وجود شواهد ردکننده، شخص اون فکر رو رها نمیکنه.
همه ما آدمها حواس پنجگانه داریم : بینایی ، شنوایی، بویایی، لامسه، چشایی. هر یک از این دستگاه های ادراکی بدن به وسیله یک محرک تحریک میشن که باعث میشه اون حواس را ادراک و پردازش کنیم. مثلا صدا های محیط به عنوان یک محرک باعث میشن ما بنشویم یا نور و تصاویر باعث میشن ما ببینیم. اما یه وقتی باعث میشه که دستگاه ادراکی حواس ما بدون وجود محرک تحریک میشه . یعنی چیزی رو میبنه که وجود خارجی نداره یا صدایی رو میشونه که وجود خارجی نداره. یه این میگن توهم . به طور خلاصه ادراک در غیاب محرک میشه توهم.
در کنار اینها افرادی که به اسکیزوفرنی فرم دچار میشن، رفتار و گفتار آشفته در اونها دیده میشه یعنی ممکنه صحبت ها یا رفتارهای بی ربط و مشوش داشته باشن و صحبت هاشون نامفهوم باشه. همچنین وجود نشانه های منفی از علائم این اختلال هست. نشانه منفی چیه؟ به زبان ساده هر ویزگی ای که از رفتار ما کم میشه نشانه منفی نام داره. مثلا یک آدم سالم توانایی بروز هیجانات خودش رو داره مثل خوشحالی یا ناراحتی . اما نشانه منفی در اختلال اسکیزوفرنی فرم باعث میشه افراد هیجانات خاصی نشون ندن و اغلب خنثی و بدون عاطفه به نظر برسن. همچنین نشانه های منفی میتونه باعث بشه تحرک و فعالیت های هدفمند از رفتار بیمار کم بشه و این حالت باعث میشه افراد مبتلا نتونن کارای شخصی خودشون مثل نظافت رو انجام بدن.
تمام این علائم باید حداقل یک ماه تا حداکثر شش ماه در افراد وجود داشته باشه تا بتونیم بگیم یک شخص به اختلال اسکیزوفرنی فرم دچار هست. در صورتی که علائم بیشتر از شش ماه وجود داشتن اختلال دیگه اسکیزوفرنی فرم نیست و اسم اون به اسکیزوفرنی تغییر پیدا میکنه. ( مشهور ترین اختلال روانپریشی که با تلفظ شیزوفرنی هم از آن یاد میکنن). به زبان ساده فرق اختلال اسکیزوفرنی فرم و اسکیزوفرنی در طول مدت حضور علائم روانپریشی هست.
ژنتیک نقش بسیار مهمی توی این اختلال داره و معمولا افراد مبتلا در سابقه خانوادگیشون مخصوصا در اقوام درجه یک این اختلال مشاهده شده. مهم ترین درمانی که میتونه به این افراد کمک کنه دارو درمانی هست تا سطح نشانه های اختلال مثل توهم و هذیان رو کم کنه. بعد این از اقدام دارویی روانشناس میتونه به بیمار و خاونواده بیمار کمک کنه که چطور بتونن با این شرایط کنار بیان. چراکه معمولا بینش افراد مبتلا به اختلالات روانپریشی کم هست . ( اختلالات روانپریشی= اختلال روانپریشی کوتاه مدت، اختلال اسکیزوفرنی فرم، اختلال اسکیزوفرنی، اختلال اسکیزوافکتیو) . گاهی اوقات هم فقدان بینش در بیماران دیده میشه که یعنی هیچ آگاهی نسبت به مشکل خودشون ندارن و تقریبا هیج تسلطی هم بر رفتارهای عجیب و غریبی که ناشی از توهم و هذیان ها هست ندارن. برای همین رواندرمان های حمایتی جهت کمک به خانواده این افراد هم باید در نظر گرفته بشه.
